Voor mij ligt nummer 40 jaargang 2012 van Rondom MS, dit is een tijdschrift met als doel het zo breed mogelijk informatie bieden over multiple sclerose (uit colofon)er staat een mooie dame op de cover die de eerste en enige vrouw met MS die de Mount Everest heeft beklommen, geweldige prestatie, die slechts weinig mensen haar na zullen doen!
Op bladzijde 8 staat de overpeinzing, die Liesbeth Bours-Romijn heeft geschreven over mij (!) de oplage van dit blad is 47.000 en omdat er een foto van Liesbeth en mij staat, zijn we dus ineens bekend.
Ik voel me vreselijk vereerd met zo`n mooie overpeinzing. Dit is de overpeinzing:
“Kijk, ik heb nieuwe schoenen. Mooi hè.” We zitten samen op de yoga bank, en ze wijst naar haar voeten waaraan haar gloednieuwe sport’nikes’ glanzend zwart glimmen. “En kijk ‘s naar de zool…”Ze toont me de onderkant van haar schoen waarop zowel op de bal van de voet als op de hak een soort van zilveren plateautje in verweven zit. Ik kijk ernaar en vermoed dat het een therapeutisch doel dient om de wankele kracht van Henriëtte wat te ondersteunen.
“Dat is om steviger billen en kuiten te krijgen.” Ik kan mijn oren bijna niet geloven. Ik ben sprakeloos over zoveel fantastische ijdelheid.
“O, kan dat zomaar?” Enthousiast knikt Henriëtte. “Ja, echt waar! Maar het kost wel wat spierpijn hoor.” En samen proesten we het uit van het lachen.
Ik kijk naar het prachtige ranke figuurtje van Henriette en heb een diepe bewondering over zoveel humor en spontane levenslust. ‘Wie doet haar dit na?’, dacht ik stilletjes bij mezelf.
Zeven jaar geleden werd er iets ernstigs geconstateerd bij Henriëtte. Zij vermoedde dat er mogelijk sprake zou zijn van een hersentumor. Na diepgaand onderzoek bleek de diagnose niet een hersentumor maar MS te zijn. Henriëtte zou Henriëtte niet zijn om als volgt te reageren: “Hoera! Ik heb MS! Ik ga niet dood. Wat een groot geluk!” Haar levenskracht was onstuitbaar.
Hoewel er zich in het verloop van het ziekteproces langzaamaan meer en meer problemen voordeden met het lopen, bleef ze doorgaan met werken. Ze hield zich kranig. “Ach, elk mens heeft wat, en ik heb dan toevallig MS.” Toch moest na verloop van tijd de rollator haar loopmaatje gaan worden. Geen probleem…Henriëtte noemde alle voordelen op: “Ik kan zo elk koninklijk defilé vooraan zittend op mijn stoeltje meemaken, bij de Albert Heijn word ik nu sneller geholpen en ik kan mijn tas nu vol proppen met van alles en nog wat, want die hoef ik nu niet te dragen.” Bovendien ‘pimpte’ ze haar rollator uiterst vrolijk op met allerlei bloemetjes, vooral roze want dat was haar lievelingskleur. Redzaam en praktisch is ze ook. Eens kwam ze de yogaruimte binnen en liep met haar rollator op de wc. deur af. “Zo,” zei ze, “daar gaan we eens wat aan doen.” Ik zag vol verbazing hoe ze een busje uit haar tas haalde, de wc-deur spastisch wankelend opendeed en met dat spraybusje, waar een tuitje aan zat, prompt de scharnieren van de wc. deur ging staan oliën. “Ziezo, die deur piepte zó dat ik nooit naar het toilet durfde te gaan tijdens de yoga. Handig hè. Nu durf ik weer!” O, wat een bijzonder geestig mens!
Een groot gevoel voor humor en relativeringsvermogen, maar ook daarachter een mens vol radeloze wankelheid, angst voor de toekomst en moedeloze eenzaamheid. Ook die dingen deelt Henriëtte op haar invoelende wijze zonder ‘ach en wee’. (Zelden is voor mij MS zó dichtbij benaderbaar geweest door de warme openheid van ernst en de grap en de grol van Henriëtte. “Kom op Henriette, stel je niet zo aan!” hoorde ik van de week iemand vrolijk naar haar roepen, toen Henriëtte kennelijk moeite had om naar de kapstok te lopen. Henriëtte haar mooie lange twee zwarte vlechten hadden van achter bezien zichtbaar lol, toen ze dat hoorde.)
Een aantal weken geleden kreeg Henriëtte te horen dat de vorm van haar MS (Primair Progressieve MS) niet zo gunstig was.
Zichtbaar kreeg nu het wankele evenwicht een enorm grote knauw. Ze vertelde dat ze bij tijd en wijlen overspoeld werd door de angst en veel piekerde, en haar toekomst duister inzag. “Maar dan ineens realiseer ik me dat elk mens vroeg of laat moet sterven, en dat het van belang is dat ik nu alleen maar voor de kwaliteit van mijn leven wil gaan. Hoe dan ook, ik kom eruit!”
Ik was ongelooflijk blij dat ze nu op dit punt aangekomen was. Ineens leek het of een diepere Henriëtte was opgestaan. Een Henriëtte die plotseling contact kreeg met wat werkelijk van belang was in het leven: kwaliteit van zijn. Wakker geworden uit haar droom van sterk te moeten zijn en door te moeten werken en nooit aan zichzelf toe te kunnen komen, ontdekte ze ineens dat ze zichzelf haar hele leven in een gevangenis van ‘moeten’ had vastgezet. Ineens zag ze het… Ineens kwam daar het diepste verlangen gaandeweg in haar naar boven: Vrijheid. Dat beeld liet haar niet meer los. (En dat veroorzaakte praktisch gezien nog wel veel piekeren, want vrij zijn zonder werk had natuurlijk financiële gevolgen. Maar, zeker met de bijzonder lieve echtgenoot die ze heeft, zal dat goed komen. Als het duidelijke beeld van het diepste verlangen er maar is, volgt de rest vanzelf.)
Vorige week is Henriette 44 jaar geworden. Jaren geleden kreeg ik eens een boekje cadeau waarin van elk jaar de bijbehorende symboliek beschreven staat (Hans Korteweg: Nog vele jaren). Wonderbaarlijk hoe dat altijd weer klopt. In het geval van Henriette kon ik samen met haar lezen: “Als de gevoelens van gebondenheid minder sterk worden en tevens de fixatie op het onaffe, niet-perfecte afneemt, komt kracht vrij. Wat tot dusver belemmering was, blijkt hulpmiddel te kunnen zijn. Als het ongewenste wordt geaccepteerd…omdat het bestaan niet zo is als men wenst, blijkt dat een grote krachtbron is aangeboord. De zelfreflectie van de persoonlijkheid blijft nog wel bestaan en men meet zichzelf nog volgens oude criteria. Maar keer op keer echter breekt plotseling de spiegel en is men verrast over de grote levenskracht en het vanzelfsprekende diepe weten die dan te voorschijn treden.”
Wat een prachtig beeld: De spiegel die breekt.
Er is niets meer van jou dat in een referentiekader of in een lijst of in een passe partout past. Je hele leven valt in gruzelementen uiteen, waardoor het in eerste instantie lijkt of het leven onze grootste vijand is, de grootste spelbreker van wat zo mooi had kunnen zijn, onze grootste monsterachtige dwarsligger. Tot we ontdekken dat het leven ons juist liefdevol uitnodigt – en daar neemt het alle tijd voor – om de grip op dat beeld en de gefixeerde referentiekaders los te laten. Het leven is niet geïnteresseerd in wat wij zelf allemaal willen en wensen, maar het is geïnteresseerd in wat wij ten diepste behoeven. Het leven is een intelligent kosmisch bewustzijn. En van dat laatste hebben we weinig kaas gegeten. We zijn alleen geïnteresseerd in wat we logisch kunnen kennen. Maar het leven zit niet logisch in elkaar. Het leven kent een hele andere veel waarachtiger drive die niet koopbaar, meetbaar, oordeelbaar of manipuleerbaar is. Het leven is een weg die ons wil vrijmaken door dieper te kijken, innerlijk te leren voelen en los te durven laten waar we ons hele leven al aan vastgeklemd zaten. Onze blinde vlekken moeten geopend worden.
Maar dat gebeurt veelal pas wanneer we door de nood gedwongen worden. Ineens ontdekken we dat we ons aan boeien gevangen hebben gezet, de boeien van onze gefixeerde oude overtuigingen en het beeld dat we van onszelf en van elkaar en van de maatschappij hadden. Inzicht breekt door, de schellen vallen ons in een flits van de ogen en beetje bij beetje breekt de spiegel van onze identiteit door. De spiegel is onthutsend, maar bevrijdend leeg! We verliezen elk beeld en elke overtuiging. Pas dan komt ineens die andere kracht tevoorschijn… diepe rust en vrijheid!
En mijn heldin met de stevige billen begint dat allemaal te begrijpen. Maar dat wil niet zeggen dat zij plots alle ijdelheid moet staken! Nee, juist niet, over een tijd kunnen die kuiten en die billen nog nauwelijks de yoga deur door. Een heilig wonder is geschied! Ik gaf haar alvast een roze roos voor op haar rollator